Wczasy nad morzem

wczasy, wakacje, urlop

Władysławowo

12 czerwiec 2012r.

Władysławowo. Miasteczko do niedawna zwane Wielką Wsią, położone u nasady Mierzei Helskiej nad Małym i Wielkim Morzem. Połącz, aut. z Gdynią, Puckiem, Helem, Łebą i Wejherowem. Noclegi i wyżywienie w Domu Rybaka. Najstarsza wiadomość o tej miejscowości, nazwanej w dokumencie "Velaves" pochodzi z 1284 r. Przed wojną należała Wielka Wieś do gminy Strzelno. W latach międzywojennych zbudowany został koło wsi nad Wielkim Morzem port rybacki Władysławowo, a na zach. od niego powstało osiedle willowe dla letników. Ze względu na korzystne położenie portu w pobliżu łowisk bałtyckich przekształca się port w poważną bazę rybołówstwa, stacjonującą ponad sto kutrów, należących do przedsiębiorstw "Szkuner" i "Gryf". Zaplecze portu stanowią magazyny, zamrażalnie-chłodnie, zakłady przetwórstwa rybnego, fabryczki mączki rybnej itp. Po ostatniej wojnie zrodził się projekt przekształcenia Władysławowa w duży ośrodek przemysłu rybnego, ale ze względu na olbrzymie koszty oraz z innych ważnych względów ekonomicznych zarzucono te plany. Z tego czasu pozostał wielki Dom Rybaka, stojący między portem a osiedlem, widoczny z odległości kilkunastu km. Władysławowo jest licznie odwiedzaną miejscowością wczasową. Koło plaży znajduje się duży Dom Wczasowy FWP. Uwagę turystów zwraca rozbudowany z kaplicy nowoczesny kościół o charakterystycznych kształtach, stojący przy drodze do Rozewia. W odl. 1 km w pięknym zakątku znajduje się ośrodek szkolenia sportowego w Cetniewie. Mierzeja Helska. Ok. 34 km długi wał piaszczysty, rozpoczynający się koło Władysławowa i biegnący w kierunku pd.--wsch. jest dziełem prądów morskich, które osadzały na starszym podłożu niesione od zach. piaski. Początkowo wał tworzył się pod wodą, spod której wynurzał się stopniowo w postaci łańcucha wysepek. Z czasem przerwy między wyspami wypełnił piasek, w rezultacie czego wytworzyła się kosa, która — jak wykazują prowadzone od dawna badania — wydłuża się bezustannie. W przeszłości fale morskie przerywały ją wielokrotnie, o czym świadczy mapa z 165,5 r., na której zaznaczone są przesmyki dzielące mierzeję na 5 wysp. Ostatnie przerwanie kosy miało miejsce w 1904 i 1914 r. Wyłonione z morza piaski rozpoczął formować wiatr w pasemka wzniesień, tzw. wydm. Najwyższa z nich na Mierzei Helskiej mająca 23,2 m npm. znajduje się koło toru, w połowie drogi między Juratą i Helem. Wędrujące początkowo pod działaniem wiatru wydmy utrwaliły się dzięki roślinom o długich korzeniach, z których najbardziej typowe to trawa wydmuch r z y c a i piękny oset mikołajek nadmorski (pod ochroną); po nich dopiero przyszły drzewa. Las głównie sosnowy porasta mierzeję na całej niemal długości. Szerokość zach. części mierzei waha się od 200 do ,500 m, począwszy od Juraty wzrasta stale i dochodzi w pobliżu Helu do 2900 m. Od strony pełnego morza ciągnie się na całej długości mierzei szeroka i b. wygodna plaża, od strony Zatoki Puckiej brzeg jest na ogół niski i podmokły. Siady zamieszkania Mierzei Helskiej pochodzą sprzed ok. 2000 lat. Obecnie ludność tutejsza to przeważnie Kaszubi. Zamieszkują oni osiedla Hel i Jastarnię oraz wioski Bór, Kuźnicę i Chałupy. Przed wojną powstała nadto miejscowość letniskowa Jurata. Niegdyś istniały w pobliżu Helu jakieś dwie wioski, które później zaginęły. Jurata i Jastarnia należą do licznie odwiedzanych kąpielisk bałtyckich. Duża ilość wczasowiczów przybywa również do pozostałych miejscowości, gdzie zatrzymuje się w domach rybaków. Mierzeja Helska była w 1939 i ,1945 r. terenem zaciętych walk. W 1939 r. broniły się tu do 2 października siły polskie liczące ok. 2800 żołnierzy i dysponujące jako główną siłą ogniową 4 działami 152 mm. W 1945 r. schroniła się na mierzei przeszło stutysięczna armia niemiecka. Wojska radzieckie, zająwszy po uciążliwych walkach Kępę Swarzewską, zmusiły następnie w krótkim czasie załogę niemiecką do kapitulacji. Zatoka Pucka. Jest to część Zatoki Gdańskiej, oddzielona od pełnego morza przez Mierzeję Helską. Dzieli się ona na dwie części. Linię podziału tworzy podwodna ławica piaszczysta, biegnąca od Cypla Rewskiego, zwanego przez Kaszubów Szpyrkiem, ku wsi Kuźnica. Północna część zatoki jest płytka, gdyż największa jej głębia dochodzi zaledwie do 5 m, głębokość części leżącej na pd. wsch. od wymienionej ławicy przekracza w okolicy Helu 50 m. Zmniejsza się ona w miarę zbliżania się do ławicy, która zanurzona jest ok. 2 m pod wodą, a miejscami, zwłaszcza w pobliżu Kuźnicy, wyłania się na powierzchnię. Uwidacznia się to szczególnie wyraźnie podczas wiatrów zach., obniżających poziom wody w zatoce. Na wynurzonych z morza piaskach siadają wówczas liczne stada mew i stąd nazwa Ławica Mew. Spotyka się też nazwy Ryf Mew a także Rybitwia Mielizna. Statki przepływają do pn. części zatoki wybagrowanym kanałem w odległości kilkuset metrów na pn. od Szpyrku. Jest to tzw. Głębinka, nazywana przez rybaków Depką. Wewnątrz Zatoki Puckiej występuje prąd płynący od Gdyni wzdłuż wybrzeża do wsi Rewa. Tu prąd rozgałęzia się i część płynie dalej koło wybrzeży a część wzdłuż Ławicy Mew do Mierzei a następnie jej pd. brzegiem aż do krańca kosy, gdzie spotykając się z prądem zewnętrznym osadza piasek, a więc przedłuża bezustannie mierzeję. 35 km Chałupy, wieś rybacka. Nazwa ta występuje stale od ok. 1920 r. Za czasów pruskich obowiązywała nazwa Ceynowa. Niegdyś znana była osada pod mianem Budziszewo. W okolicy Chałup znajdowała się w XVII w. forteca nadmorska Władysławowo. Powstała ona ok. 1635 r. na polecenie króla Władysława IV. Było to założenie obronne o wymiarach 300X150 m; mieściły się w jej wnętrzu warsztaty okrętowe. Obsadzona załogą i silną artylerią twierdza stanowiła ważny punkt obrony polskiego wybrzeża i zabezpieczała port pucki przed napadami okrętów nieprzyjacielskich. Prócz opisanej twierdzy zbudowano w pobliżu sąsiedniej Kuźnicy mały fort Kazimierzowo. Twórcą tych umocnień był architekt królewski Jan Pleitner, ten sam, który pierwszy wysunął projekt budowy portu w miejscu dzisiejszego portu gdyńskiego. Po obydwu twierdzach strzegących przesmyków w mierzei nie ma dziś najmniejszego śladu. Informuje o nich jednak dość dokładnie mapa szwedzka Dahlberga z 1655 r., zamieszczona w dziele Pufendorfa "De rebus a Carolo Gu-stavo...".

ocena 4/5 (na podstawie 37 ocen)

Tylko komfortowe i Tanie pokoje w nadmorskich miejscowościach.
wczasy, Władysławowo, Hel